Η «Ψυχρή Λίμνη» και οι επαναλαμβανόμενες βροχοπτώσεις στη χώρα μας

Σύνταξη άρθρου: Στ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 30/05/2020

Η καθημερινή εκδήλωση βροχοπτώσεων και καταιγίδων την τελευταία εβδομάδα του Μαΐου 2020 οφείλεται όπως και ο καύσωνας της περιόδου 15-19 Μαΐου στην εμμονή βαρομετρικών συστημάτων που πηδαλιουχούνται από τα πλανητικά ατμοσφαιρικά κύματα.

Στον Χάρτη 1 βλέπετε τη δημιουργία μιας «Ψυχρής Λίμνης» στην Ανατολική Ευρώπη που δημιουργεί αστάθεια τόσο λόγω των ψυχρών αερίων μαζών που συνοδεύει, όσο και των ατμοσφαιρικών διαταραχών που την περιβάλλουν και επηρεάζουν τη χώρα μας. Η «Ψυχρή Λίμνη» είναι μια εκτεταμένη περιοχή χαμηλών πιέσεων με χαμηλές θερμοκρασίες. Αν δεν αλλάξει σημαντικά η κυκλοφορία της ατμόσφαιρας, μπορεί να μείνει στάσιμη σε μια περιοχή για αρκετές ημέρες, όπως συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες.

Χάρτης 1. Η «Ψυχρή Λίμνη» (αποχρώσεις του μπλε) με κέντρο χαμηλών πιέσεων πάνω από την Ουκρανία, περιβάλλεται από διαταραχές που κινούνται προς τη χώρα μας (μαύρη καμπύλη). Τα βέλη δείχνουν την πορεία των αερίων μαζών.

Ο Χάρτης 2 δείχνει την απόκλιση της θερμοκρασίας από τα κανονικά επίπεδα στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας και τη θέση του πολικού αεροχειμάρρου (κόκκινη καμπύλη). Όπως διακρίνεται, τα πλανητικά ατμοφαιρικά κύματα που δημιουργούνται συνδέονται άμεσα με την μεταφορά θερμών (κορυφές κυμάτων) και ψυχρών αερίων μαζών (κοιλίες). Στην Ευρώπη η μεγάλη ταλάντωση των πλανητικών κυμάτων έχει δημιουργήσει ένα δίπολο ψυχρών και θερμών αερίων μαζών, με τις ψυχρές αέριες μάζες να έχουν μετακινηθεί πάνω από την περιοχή μας (γαλάζια χρώματα) ενώ θερμές αέριες μάζες καλύπτουν την Δυτική Ευρώπη (πορτοκαλί/κόκκινα χρώματα).

Χάρτης 2. Η απόκλιση της θερμοκρασίας στην κατώτερη ατμόσφαιρα από τις φυσιολογικές για την εποχή τιμές σε σχέση με την περίοδο 1981-2010. Η κόκκινη καμπύλη δείχνει τη θέση και την κίνηση του αεροχειμάρρου. Ο μαύρος κύκλος περικλείει το δίπολο θερμών και ψυχρών αερίων μαζών πάνω από την Ευρώπη.

Επιπροσθέτως, η περίοδος που διανύουμε αποτελεί το μέγιστο της εκδήλωσης χαλαζοπτώσεων στη χώρα μας (τέλη Μαΐου – αρχές Ιουνίου). Πολλές καταιγίδες των τελευταίων ημερών προκάλεσαν χαλαζοπτώσεις αλλά όχι μεγάλου μεγέθους κυρίως λόγω της απομακρυσμένης προς το Νότο θέσης του αεροχειμάρρου (Χάρτης 2).

Τέλος, η «Ψυχρή Λίμνη» θα συνεχίσει να προκαλεί άστατο καιρό στη χώρα μας, με βροχές και καταιγίδες να εκδηλώνονται καθημερινά σε πολλές περιοχές μέχρι τουλάχιστον και τα μέσα της πρώτης εβδομάδας του Ιουνίου.